Cách Viết Mở Đầu Cho Tiểu Thuyết Ngôn Tình

Thảo luận trong 'Công Việc' bắt đầu bởi Goo.gl, 8 Tháng mười hai 2020.

  1. Goo.gl

    Goo.gl Moderator

    Bài viết:
    Tìm chủ đề
    126

    Các ý tưởng viết truyện ngôn tình


    Viết truyện giống chơi cờ: Mở đầu là phần quan trọng để bạn thắng hay thua. Câu đầu tiên của truyện ngắn không chỉ "câu" người đọc, nó còn đặt ra sắc giọng và đưa ra cốt truyện.

    Chắc chắn, những câu mở đầu cũng quan trọng trong tiểu thuyết. Mở đầu mạnh, trong tiểu thuyết, có thể giúp tạo quán tính mà sẽ mang độc giả suốt lối tới trang cuối, đôi khi chỉ trong một lần viết. Nhưng truyện ngắn thì khác: Câu đầu tiên, hoặc phân đoạn đầu tiên, thường treo toàn bộ phần còn lại truyện đó. Nhiều truyện ngắn thực sự về một ý tưởng, hoặc một tình huống, và đó là điều những câu mở đầu dựa vào.

    Hoặc thất bại không dựa vào, đôi khi vậy.

    [​IMG]

    Có nhiều cách hay để bắt đầu một truyện ngắn. Nhưng không phải mọi loại mở đầu đều đúng cho mọi truyện. Sau đây là bảy loại mở đầu truyện ngắn, và cách quyết định cái nào đúng cho bạn.

    Chú ý:

    Bài viết này bắt đầu từ cột lời khuyên viết của chúng tôi. Thay vì dùng ví dụ chế từ nháp, tôi dùng trích thật từ những truyện thật, vì chúng ta cần những ví dụ viết tốt hiện nay. Thêm nữa, tôi nhận thấy rằng không có cách nào phân loại mỗi mở đầu truyện ngắn cách chính xác, và chắc chắn không có mở đầu hay nào mà thích hợp cho bất cứ bảy phân loại này.

    1. Bối Cảnh

    Đây có lẽ là loại phổ thông nhất về mở đầu truyện ngắn. Diễn biến không hẳn bắt đầu trong phân đoạn mở đầu, thay vào đó chúng ta hòa với các nhân vật trong quãng dừng trước khi diễn biến, và điều này cho phép chúng ta làm quen các nhân vật và bối cảnh trước đã. Đây có thể là một thợ giỏi: "Smith ngáp và nhìn quanh chỗ anh." Hoặc có thể là sự bày biện tráng lệ theo nghĩa đen, để đặt ra tâm trạng và tạo hình ảnh mạnh trong tâm trí người đọc ngay đầu truyện. Thường thì, diễn biến bắt đầu trong phân đoạn hai hoặc ba.

    Tại sao bạn có thể dùng cách này: Nếu bối cảnh là phần quan trọng của truyện bạn, hoặc nếu phần lớn mục tiêu bạn là gây ra tâm trạng mạnh. Hoặc nếu truyện bạn không nhấn về cốt truyện, nhưng về cảm giác đặc biệt.

    Tại sao bạn không dùng: Đôi khi bạn muốn truyện bạn dồn dập hơn. Đôi khi những ý tưởng, hoặc cốt truyện, thì quan trọng hơn bối cảnh. Và đôi khi bạn thấy bạn có thể tạo bối cảnh trong phân đoạn hai hoặc ba, và nó sẽ có tác động hơn.

    Ví dụ:

    "Jarvis duỗi mình thoải mái hết sức rong một phần tư khoảng chật hẹp.'Thở cho đã!'anh ấy hả hẻ.'Thật cảm thấy đặc như cháo sau khi chất lỏng thoát ra!'" – Stanley G. Weinbaum, "A Martian Odyssey."

    "Bianca Nazario đứng tận cuối thế giới. Bầu trời trên cao xanh như những bầu trời hạ thời thơ ấu của nàng, phản chiếu trong nước hồ la caldera; nhưng nơi bầu trời mà nàng nhớ được bao bởi núi non, nơi đây bầu trời không có chân trời, chỉ một làn mây trắng." – David Moles, "Finisterra"

    "Sóng biển nhẹ nhàng nhấc lên và hạ xuống chiếc thuyền. Hơi thở tôi trở nên chậm hơn, theo nhịp tiếng kẻo kẹt mũi tàu, cho đến khi tôi không còn biết khác nhau giữa chuyển động đều đặn yếu ớt của phòng lái và cảm giác đầy rồi cạn cặp phổi tôi." – Greg Egan, "Oceanic."

    "Bong bóng kinh khí cầu Phoenix-class trông rõ hơn từ những cửa sổ phòng lái của nó; nửa dặm đầy căng vải lụa ngang những ba trăm khung kim loại và một trăm cột sáng thì thật là cái đẹp." – Genevieve Valentine, "The Zeppelin Conductors' Society Annual Gentlment's Ball."

    2. Tạo ra xung đột

    Thật không có gì sai khi câu mở đầu cho thấy chính xác lúc các nhân vật biết họ đang gặp rối. Cách xưa bắt đầu như "chúng tôi nửa đường tới sao Hỏa thì thùng nhiên liệu nổ tung." Nó tạo cảm giác khẩn cấp, và rồi bạn có thể trở lại và điền vào những chi tiết một khi độc giả cùng đồng hành với sự kiện mà chuyện hào hứng đang diễn ra.

    Tại sao bạn có thể dùng cách này: Nếu bạn muốn bắt đầu truyện bằng nổ lớn.

    Tại sao bạn không dùng: Nếu nổ lớn của bạn chìm luôn, rồi truyện bạn lạc mất. Đây thực là mở đầu liều lĩnh. Cũng dễ bị thái quá kiểu "bắt đầu bằng nổ lớn." Đôi khi bạn cần chút khéo léo hơn, kéo độc giả vào từ từ trước khi thả đùng lên họ. Độc giả bạn có lẽ mong chờ phần truyện còn lại để giữ cảm giác thúc tới, và để xoay quanh tình tiết mà bạn diễn tả lúc đầu, vậy bạn có nhiều điều để làm nữa.

    Ví dụ:

    "Khi bắt đầu, chúng tôi ở trong phòng khách sạn, hai chúng tôi cuộn trên một giường đôi. Đó là loại phòng hai-sao: Những lằn nứt trên tường, những màn phủ đầy hoa cúc tàn, mùi long não nồng tự bám vào sau hai phút đầu bạn ở đó. Ti-vi chớp chớp khi chúng tôi chuyển đài, màu lẫn vào nhau và phóng nhiễu màu xanh trời mờ hoặc xanh lá. Còn nữa, chúng tôi thấy chuyện xảy ra: Những máy lớn ba chỉa khổng lồ leo lên bờ biển, điên cuồng khắp phố gây tàn hại." – Peter M. Ball, "On the Destruction of Copenhagen by the War-Machines of the Merfolk."

    "Hala đang chạy vội đến lớp khi điện thoại tay cô vang lên. Cô chậm chạp lấy nó từ túi, liếc nhìn màn ảnh: UNKNOWN CALLER." – Kij Johnson, "Names for Water."

    "Họ rời Abal trong vội vã, sau khi mẹ của Ozma giết chết nguyên soái." – Kelly Link, "The Constable of Abal"

    "Tôi đóng xập cửa trước mặt đứa bé, một tiếng thét kinh hoàng ngẹn trong họng tôi." – Nnedi Okorafor, "On the Road"

    "Khi Denis chết, anh thấy chính mình mở một nơi khác. Người chết đến anh mang những nón tiệc tùng và quà cáp." – Rachel Swirsky, "Fields of Gold"

    3. Bí Ẩn

    Thoạt đầu, nó không hoàn toàn hiểu được, vì nó đưa ra chuyện chúng ta chưa biết. Hoặc nó quăng chúng ta vào một tình huống không cho chúng ta tất cả những chi tiết liền.

    Tại sao bạn có thể dùng loại này: Không gì gây hấp dẫn hơn một tình huống bí ẩn, chỗ mà bạn bị quăng vào tận cùng sâu. Người ta muốn bám với bạn chốc lát để tìm ra đây là cái gì.

    Tại sao bạn không dùng: Trinh thám phải thực lạ, thì mới tác dụng. Thêm nữa, bạn đang yêu cầu độc giả làm việc khá vất vả - họ phải suy nghĩ những manh mối bạn đang ném vào họ, nhưng rồi họ cũng phải đi vào thế giới của bạn và các nhân vật của bạn. Tôi cảm thấy như việc mở đầu "bị quăng vào tận cùng sâu" là loại liều lĩnh, vì nó là loại yêu cầu hầu hết độc giả. Bạn phải thật khéo léo, để gỡ ra mở đầu bí ẩn cùng lúc với bạn đang giới thiệu thế giới và các nhân vật, và đó là loại dây đu nhào lộn.

    Ví dụ:

    "Tôi vẫn còn tờ một đô. Nó trong cái hộp tôi ở ngân hàng, và tôi nghĩ đó là chỗ nó phải ở đó. Tôi sẽ không hủy nó, nhưng tôi nghĩ không một ai mà tôi muốn chỉ nó ra - chắc chắn không ai ở đại học, những đồng sự Khoa Sử của tôi lại càng không. Chỉ kể chuyện đó cũng đủ hết phương gán cho tôi là người lập dị, nhưng những người lập dị tha thứ được, ngay cả trong ban điều hành đại học. Chỉ khi họ bắt đầu trưng ra bằng chứng cụ thể mà họ tự hối tiếc." – H. Beam Piper, "Crossroads of Destiny."

    "'Họ trông không nguy hiểm lắm, ' Xiao Ling Yun nói với trợ lý. Ling Yun ước ao cô hiểu điều Tư Lệnh Phoenix muốn từ cô. Không phải cô màng đến khúc lặng từ đoạn soạn cho hai sáo và đàn ximbalun mà đã khiến cô lúng túng hai tuần qua." – Yoon Ha Lee, "The Unstrung Zither."

    "Mariska rùng mình khi cô bé nhận ra phòng mình bị lục lọi lung tung trong nhiều phút.'Đất đảo lộn, ' nó lầm thầm trong âm điệu hát nhẹ nhàng.'Bố Al thức, và con luôn thức. Bây giờ Mariska thức dậy.'" – James Patrick Kelly, "Going Deep"

    "Tôi nhớ đêm mình trở thành nữ thần." – Ian McDonald, "the Little Goddess"

    "Ký ức là điều lạ. Tôi đã không thay đổi giới tính mình trong tám mươi ba năm." – Vandana Singh, "Oblivion: A Journey"

    "Có một bãi biển ma quái nơi trẻ em thường kéo vào bờ những chiếc thuyền nhẹ của chúng mỗi đêm." – Sarah Rees Brennan, "The Spy Who Never Grew Up"

    4. Người Kể Ngôi Ba Nói với Bạn

    Nếu truyện bạn có người kể ngôi-ba đặc biệt, bạn có thể bắt đầu bằng cách cho người kể giải thích điều gì đó trực tiếp đến độc giả, thường trong ngôi hai. Có thể người kể nói cho chúng ta vài thông tin hữu ích, điều đó giúp chúng ta bị thu hút về truyện của bạn. Đây có thể là chuyện vui, một Hướng Dẫn Quá Giang đến Ngân Hà. Hoặc nó có thể chỉ là một giải thích bình dị về cái gì đó mà độc giả sẽ không còn lối khác – tôi dùng bản rất trần trụi trong truyện tôi "Six Months, Three days." Cách nào đi nữa, rõ ràng người kể nói chuyện với bạn, độc giả, và bỏ vào cái người kể biết hoặc hiểu.

    Tại sao bạn có thể dùng loại này: Nếu truyện bạn có người kể tán gẫu, thì nói trực tiếp với độc giả sẽ tạo ra sắc thái thân mật. Nó cho phép bạn cho độc giả hàng tấn thông tin, mà không cần thiết cảm thấy quá như đổ rác thông tin. Nếu bạn thực sự là văn sĩ hài, bạn có thể tạo loại chuyện vui.

    Tại sao bạn không dùng: Phải là giải trí, hoặc nó sẽ cảm thấy như đổ rác thông tin. Bạn phải muốn duy trì mức trò chuyện loại kể chuyện, ít nhất là khi có khi không, cho phần còn lại truyện. Một số độc giả đê mê vì được nói trực tiếp.

    Ví dụ:

    "Để đến Trái Đất từ thái dương hệ, tùy vào giờ của năm và vị trí các hành tinh, bạn cần vượt qua ít nhất là Ba Lan, Ba Tư, và Thổ, và bạn có lẽ cần đóng dấu sổ thông hành từ một vài cường quốc khác. Rồi khi bạn tiến gần thế giới, bạn đến một điểm, trong phi thuyền chở hàng chuyển liên tục nhiều quốc gia, nơi mà sự phức tạp này phải nhượng bộ hoặc thất bại. Và thế là bạn đến trơn tru hạnh phúc của miền quỹ đạo tự nhiên." – Paul Cornell, "One of Our Bastrard is Missing"

    "Được giao cho Thủ Lỉnh trong tám tiếng là chuyển đổi an ninh tệ nhất mà bạn có thể gặp tại bảo tàng viện đó." – Elizabeth Hand, "The Maiden Flight of McCauley's Bellerophon"

    5. Người Kể Ngôi Nhất Nói

    Đây là loại tương tự loại trước, ngoại trừ thay vì người kể ngôi ba giải thích, thì người kể ngôi nhất nói điều gì đó phản ảnh lại, mà hầu như khiến truyện cảm thấy giống bài luận văn bản thân. Người kể ngôi nhất ngẫm nghĩ về vài ý tưởng, hoặc về những cảm giác của anh/chị ấy. Khi làm đúng, mở đầu này có thể tạo cảm giác thân mật hơn, cũng như đặt chúng ta ngay vào não nhân vật chính của bạn – hơn là chỉ tỏ chúng ta thấy thế giới bên ngoài qua đôi mắt của nhân vật của bạn, là cách mà mở đâu ngôi nhất thường làm. Đây cũng có thể là bắt với một lời rỗng tuếch, hoặc một độc thoại dài, bởi người kể ngôi nhất.

    Tại sao bạn có thể dùng loại này: Nếu bạn viết trong ngôi nhất cách nào đó, tại sao không để người kể ngôi nhất tự thoại một chút? Điều này có thể giáng một sức mạnh cảm xúc, hoặc giúp độc giả trói buộc với người kể của bạn ngay liền. Cộng thêm, nó làm mờ đường biên giữa hư cấu và luận văn, là điều luôn là ưu thế.

    Tại sao bạn không dùng: Đôi khi chúng ta gắn chặt hơn với người kể ngôi nhất nếu anh/chị ấy cho chúng ta vài bối cảnh hoặc nói với chúng ta điều gì đó về điều anh/chị ấy đang làm lúc bắt đầu truyện, thay vì thế. Cách đó, chúng ta không chỉ biết nhân vật của bạn, chúng ta còn biết anh/chị ấy trong thế giới đó . Thêm nữa, nó thực sự tùy vào cách triết lý bạn muốn có.

    Ví dụ:

    "Có một nguyên tắc tự nhiên tôi không nghĩ ai đó đã chỉ ra trước đây. Mỗi giờ, một tháp hàng ngàn tỉ những động vật nhỏ - vi khuẩn, siêu vi khuẩn," vật phân tử "- được sanh và chết, không giá trị nhiều ngoại trừ trong khối tồn tại của chúng và trong sự tích lũy ảnh hưởng nhỏ của chúng. Chúng không nhận thức sâu. Chúng không đau đớn nhiều. Hàng trăm tỉ, đang chết, không sanh để có cùng quan trọng như cái chết của chỉ một mạng người." – Greg Bear, "Blood Music."

    "Anh sai chúng tôi đi ra đây. Chúng tôi làm điều này cho anh: Cuốn mạng lưới của anh và xây cổng may quái của anh, xỏ lổ kim sáu chục ngày ki-lô-mét một giây. Chúng tôi không bao giờ ngừng, không bao giờ dám chậm lại, sợ rằng ánh sáng xuất hiện của anh biến chúng tôi thành huyết tương. Tất cả là để anh bước từ ngôi sao đến ngôi sao mà không bị bẩn chân trong đống rác rỗng vô tận ở giữa đó. Có thật quá đáng khi hỏi, rằng anh nên nói với chúng tôi đôi lúc chứ?" – Peter Watss, "The Island"

    "Tôi nhớ tương lai. Tương lai đã có lần sáng lạng. Nó đầy những phi thuyền bạc bóng mượt, những thuộc địa mặt trăng, và những đế quốc ngân hà. Chân trời dường như trong tầm với; chúng tôi hầu như có thể nắm những ngôi sao nếu chúng tôi thử." – Michael A. Burstein, "I Remember the Future."

    "Anh hỏi tôi có thể tha thứ chính mình không à? Tôi có thể tha thứ chính mình về nhiều chuyện." – Neil Gaiman, "The Truth is a Cave in the Black Mountains."

    "Tôi muốn bị cuốn trôi dạt lên bờ biển xa lạ, nhưng không thể được. Tôi muốn, trước hết, lâu rồi, bãi biển dài, để tôi có thể nằm đó và hồi phục chốc lát. Kết cuộc rồi, tôi mệt nhoài." – Carol Emshwiller, "All Washed Up While Looking for a Better World."

    6. Câu Trích

    Trong lưu bút, có một phần nhỏ cấm kỵ về mở đầu một bài viết bằng câu trích. Nhưng điều đó không áp dụng cho truyện hư cấu, và người ta đôi khi bắt đầu truyện bằng câu trích, đặt vào hàng chữ đầu. Nếu câu trích hấp dẫn đủ, nó đẩy bạn tìm ai nói và điều họ đang nói. Tôi cũng xếp trong loại truyện mở đầu nơi bạn trích câu từ một tài liệu hoặc một bản viết phỏng vấn ai đó.

    Tại sao bạn có thể dùng loại này: Giống như mở đầu "bị quăng trong hố sâu" chéo với mở đầu bí mật, ngoại trừ rằng bạn cũng cho chúng tôi tiếng nói ai đó cùng lúc. Bạn đang có cá tính nguyên chất của người nói, cũng như bị nhồi trong phần giữa truyện ngay lập tức. Bạn có thể chuyển tải gì đó vào cuộc đối thoại mà cần cả một phân đoạn hoặc hai lần kể để chuyển tải.

    Tại sao bạn không dùng: Có thể khá ồn ào, đặc biệt nếu câu trích tự bám vào đó. Nó mang bất lợi cho mở đầu "bí mật" và "hố sâu." Hàng đơn đối thoại cần thiết để là cực bén, hoặc bạn sẽ thất bại.

    Ví dụ:

    "Ai khiến con đường lăn?" – Robert A. Heinlein, "The Road Must Roll."

    "Anh thật là người hèn hạ dơ bẩn," rô-bốt loại Z mới lập thét rống. "– Philip K. Dick," James P. Crow. "

    " 'Ngộ lắm. Thật là màn diễn kỳ dị, ' Aidan nói.'Tôi không biết họ còn những cái đó nữa không.' "– Diana Peterfreund," The Care and Feeding of Your Baby Killer Unicorn! "

    " Bill à, "Kihn nói, giọng anh ấy rất rõ, rằng cái rõ không thực của tiếng nói xa xôi đài AM từ không không hoặc có lẽ Cleveland," Tôi thấy một. "– William Gibson," Hippie Hat Brain Parasite. "

    7. Câu Đố

    Tại sao chọn giữa lập ra xung đột mặt này, và tạo bí mật cho độc giả bạn mặt kia? Bạn có thể làm cả hai - với mở đầu dựng lên xung đột trong truyện bạn cách cô đọng, trong khi khiến độc giả đoán điều ma quỷ gì đang xảy ra.

    Tại sao bạn có thể dùng loại này: Đây là dạng đòi hỏi khéo léo nhất của truyện ngắn để khai hỏa. Nhưng nến bạn có thể chạm độc giả bạn bằng cú nổ tập trung cái lạ và hóm hỉnh lời nói, thì bạn đã đi trước trò chơi. Khi nó tác dụng, nó là loại tốt nhất về mở đầu truyện ngắn, cho tiền tôi. Bạn có thể hoàn toàn xáo trộn tâm trí độc giả, theo cách tốt.

    Tại sao bạn không dùng: Khi loại mở đầu này thất bại, nó thực sự thất bại. Bạn phải rất tự tin về khả năng giao chuyển chất lượng thời WTF mà không mất độc giả.

    Ví dụ:

    " Lái xe trở lại đại học đó (giờ đây đại học đó là điểm đến, được đóng hộp và chăng băng từ bang to bounce), Carlotta tính toán nhân lực rất hay trên chỉ số phối trí đã đông cứng của phi thuyền thuộc Comanche Drop, Arizona. Vô hình, không hơn gì hơi thở loạn xạ trong vùng Feynman thuộc những phân tử ảo, thế nên vô năng để ảnh hưởng thế giới vật chất, cô tự do vượt qua tường mảnh nhôm và lơ lửng trên tấm nệm mà một thiếu nữ trẻ đang ngủ khó khăn. "– Robert Charles Wilson," Utrisque Cosmi. "

    " Người xưa đã nói không khí (mà người khác gọi là argon) là nguồn sự sống. Đây không đúng cho trường hợp này, và tôi khắc những lời này để diễn tả cách tôi hiểu nguồn thực của sự sống và, như một hệ luận, những phương tiện qua đó sự sống sẽ chấm dứt ngày nào đó. "– Ted Chiang," Exhalation "

    " Anh ấy tìm thấy cô gái trong mương cạnh con đường vắng, đang dùng cục đá nhám cố phá sợi dây bắp thịt nối tim cô với thân thể cô. "– Susan Palwick," Sorrel's Heart "

    " JSN với tới dãy nút chiếu sáng ngang trán anh và đổi ý bằng một tiếng cách. "– Lewis Shiner," The Gene Drain. "

    " Có hai cô gái đột biết trong phố: Một cô có tay làm bằng lửa và cô kia tay bằng đá lạnh. "– Aimee Bender," The Healer."

    Xem thêm:

    Viết truyện kiếm tiền *hot*
     
    AdminZero thích bài này.
    Last edited by a moderator: 6 Tháng mười một 2022
Đang tải...