Thông điệp của tác phẩm Sống Mòn "Sống mòn" của Nam Cao không phải là một truyện ngắn thông thường mà là một tiểu thuyết có dung lượng khá dài. Tuy vậy, thông điệp mà tác phẩm gửi gắm lại rất rõ ràng và sâu sắc. Có thể tóm gọn thành mấy điểm chính như sau: Trước hết, Nam Cao muốn phản ánh hiện thực xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám: Một xã hội bế tắc, bất công, nơi mà những trí thức nghèo tuy có tài, có hoài bão, nhưng lại bị cơm áo gạo tiền, bệnh tật, sự rẻ rúng của thời cuộc nghiền nát. Họ không được sống đúng nghĩa mà chỉ "sống mòn", sống lay lắt qua ngày. Thứ hai, tác phẩm là tiếng kêu đau xót cho bi kịch tinh thần của con người. Nhân vật Thứ không chết về thể xác, nhưng chết dần về tinh thần. Anh mất niềm tin, mất khát vọng, chỉ còn sống trong vòng luẩn quẩn vô nghĩa. Nam Cao muốn cảnh tỉnh: Cái bi kịch lớn nhất không phải cái chết, mà là khi con người buông xuôi, để thời gian bào mòn tuổi trẻ và lý tưởng. Cuối cùng, "Sống mòn" thể hiện tư tưởng nhân đạo sâu sắc. Nam Cao thương cảm cho những trí thức nghèo bất lực trước xã hội, ông nhìn họ bằng con mắt thấu hiểu chứ không phán xét. Đằng sau tiếng kêu đau đớn ấy, nhà văn còn gửi gắm khát vọng về một xã hội mới, nơi con người có thể sống trọn vẹn, sống có ý nghĩa chứ không phải chỉ tồn tại một cách mòn mỏi. Thông điệp ngắn gọn: "Sống mòn" phơi bày hiện thực xã hội trước Cách mạng: Nghèo đói, bất công đã vùi dập tuổi trẻ và lý tưởng của tầng lớp trí thức nghèo. Nhân vật Thứ tiêu biểu cho bi kịch sống không chết nhưng tinh thần bị mài mòn dần, mất hết khát vọng. Tác phẩm là tiếng kêu xót xa và cũng là lời tố cáo xã hội cũ, đồng thời bộc lộ tư tưởng nhân đạo sâu sắc của Nam Cao – thương cho kiếp người lay lắt, khát vọng được sống đúng nghĩa. Ý nghĩa của tác phẩm Sống Mòn Ý nghĩa của "Sống mòn" có thể gói gọn ở ba phương diện chính: Về hiện thực, tác phẩm phơi bày xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám – một xã hội đầy bất công, nghèo đói và tù túng, nơi tầng lớp trí thức tuy có tài năng và khát vọng nhưng lại bị vùi dập bởi cơm áo, bệnh tật, khiến họ không thể sống trọn vẹn, chỉ còn tồn tại trong mỏi mòn. Về nhân đạo, Nam Cao bày tỏ niềm thương cảm sâu sắc với thân phận trí thức nghèo như nhân vật Thứ. Ông không trách móc sự yếu đuối, buông xuôi của họ mà thấu hiểu rằng đó là bi kịch do hoàn cảnh xã hội gây nên. Về tư tưởng, "Sống mòn" gửi gắm khát vọng đổi thay: Con người cần được sống đúng nghĩa, được phát huy tài năng và lý tưởng. Khi xã hội không tạo điều kiện cho con người phát triển, thì bi kịch "sống mòn" sẽ còn tiếp diễn.
